Pagina's

16 april 2007

Roberto Saviano - Gomorra


In Napels is meedogenloosheid de meest gecompliceerde en tevens de gunstigste manier om een succesvolle ondernemer te worden; de sfeer van een stad in oorlog die door iedere porie binnendringt heeft de ranzige geur van zweet, alsof de straten fitnesscentra in de openlucht zijn, waar plunderen, stelen en overvallen plegen beoefend kan worden, en de gymnastiek van de macht kan worden uitgeprobeerd, kortom de spinning van de economische groei.

****

Het ligt misschien aan beroepsmisvorming, maar het stuk in Gomorra dat mij het meest aangreep, was dat over afval. De streek van Napels wordt in een snel tempo omgetoverd in een gigantische vuilnisbelt. Afval uit de rest van Italiƫ, vaak giftig, wordt er gedeponeerd, in het beste geval in een verlaten groeve, maar ook gewoon op landbouwgrond. De vervoerders van de afvalstoffen willen er al hun handen niet meer aan vuil maken. Dus worden de vrachtwagens geleegd door kinderen, beloond met een paar euro's. De verantwoordelijken: de camorra, een door smerissen uitgevonden naam voor wat intern het Systeem wordt genoemd.

Het Systeem is alomvattend. Het is een economisch gegeven. Het Systeem zet een parallel systeem op voor merkkledij. Dezelfde kledij, want gemaakt door dezelfde fabrieken met dezelfde stof, hoogstens in wat grotere maten omdat de grote merken daar hun imago niet aan willen verbranden. Even goede kwaliteit, maar illegaal. Net zo illegaal als de drugs- en de wapenhandel of de bouwfraude, net zo illegaal als de afvaltransporten, de stortplaatsen die het aantal kankers in de streek schrikbarend doen toenemen. Onschuldige mensen van wie het leven wordt verwoest door de macht van het geld.

Je troost jezelf met de gedachte dat de doden die op straat vallen, onder een enkel geweerschot of verkoold in een uitgebrande Fiat, het zelf gezocht hebben. Ze zitten in het Systeem. Maar het erge is dat er vaak geen andere keuze is. Het is het Systeem of niets, armoede, werkloosheid. Zelfs de onschuldigen worden vroeg of laat in een rol geduwd die ze niet gekozen hebben. De clans beslissen wie je bent, aan welke kant je staat bij een dreigend conflict. De partijen zijn onafhankelijk van de wil bepaald. Er bestaat geen medelijden, geen twijfel. Het Systeem beslist over alles. Een verderfelijk Systeem, waarvan Gomorra een onthullend en onthutsend beeld geeft. Als onkruid dat de sterkste pesticiden weerstaat.


Gomorra van Roberto Saviano werd uitgegeven door Rothschild & Bach in maart 2007. De vertaling uit het Italiaans is van Karoline Sabbatino-Heybroek en Elke Parsa. ISBN 9789049950613

1 opmerking:

Ron Roelandt zei

Knappe recensie. Ik ben het met je eens, dit was een van de indrukwekkendste passages uit het boek. Wat me verder trof was het precieze moment waarop Saviano besloot "Gomorra" te schrijven, na het ongeluk van Francesco Iacomino.

Ik kom hier toevallig terecht omdat ik zojuist een blog heb geschreven over Saviano. Ik ga eens verder kijken.

Een groet,
Ron